Bel Fıtığı
Omurgamızın yapısı kemiklerden oluşur ve bu kemiklerin esnek olmasına yarayan kemikler arasındaki disklerdir. Daire biçiminde olan bu diskler omurlar arasındaki yastığa benzer bir işlev görürler.
Fıtık, vücudun olması gereken anatomik yapısının bozulması sonucunda dokuların veya organların olması gereken yerden başka bir bölüme yer değiştirmesi sonucunda meydana gelmektedir. Bel fıtığı ise bu disklerin yerinden oynaması ile oluşmaktadır. Yerinden oynayan diskler omurilik içerisinde ve vücudun bir çok noktasına beyinden gelen mesajları taşıyan sinirlere baskı yapar. Bu baskıların bir sonucu olarak hasta şiddetli ağrılar hisseder.
Bir diğer adı disk kayması olan bel fıtığı alt bölümünde görülmesine rağmen omurgada bulunan bir başka disk yerinden oynamış olabilir.
Bel Fıtığının Belirtileri Nelerdir?
- Aslında fıtık belinizde olduysa bile ağrılar bel veya bacak ağrıları olarak kendini gösterebilirler. Ancak fıtığın tam olarak nerede olduğunu anlayabilmek için ayrıntılı röntgen veya MR çekilmesi gerekebilir.
- Şiddetli Ağrılar; Bel fıtığının sebep olduğu ağrılar çoğunluk ile oldukça şiddetli ve kişiye genelde ilaç kullandıracak boyutlardadır. Ağrılar birden ortaya çıkar ve hapşırma ya da öksürme gibi ani hareketler ile kendini şiddetli bir şekilde belli eder.
- Sinir Kökü Ağrıları; Halk arasında 'siyatik' olarak bilinir ve siyatik sinirinin kayan disk veya diskler nedeni ile basınca maruz kalması ile meydana gelir.
- Ek olarak diskin iltihap ile kaplanan dış yüzeyi sinirin kökünü tahriş edebilir ve sinir kökü ağrıları ise sadece oluşan bel bölgesinde değil bacak ve kalçada ve ayak bölgesinde hissedilebilir.
- Bunun sebebi ise, büyük bir sinir hücresi olan ve küçük sinirleri de içine dahil eden siyatik sinirinin bel bölgesinde başlamasına rağmen kalçanın içinden de geçerek bacağın arka bölümüne kadar ilerliyor olmasıdır.
- Her bacak için ayrı bir siyatik siniri bulunmaktadır. Bu neden ile diskin hangi sinire baskı yaptığına bağlı olarak etki ettiği tek bacağın ağrımasına neden olabilir.
- Diğer belirtileri arasında omurga çevresinde bulunan diğer sinirler kayan diskten etkileniyorsa bu bölgede iğne batmasına veya karıncalanma ya da bölgede uyuşma şeklinde hissedilebilir.
Herhangi Bir Belirti Göstermeyen Bel Fıtığı
Fıtık genelde belli ağrı ve sancılar ile kendini belli ediyor olsa da her zaman belirtiler göstermeyebilir. Araştırmalar sonucunda rutin kontrollere giden ve bel bölümünde herhangi bir rahatsızlık hissetmeyen bireylerde bile bel fıtığı görülebilmektedir.
Hani Durumlarda Doktora Başvurmalı?
Kalçadan itibaren bacağınıza kadar hissedilen uyuşma hissediyorsanız, iki bacağınızda uyuşmalar ve bağırsak hareketlerinizde normal olmayan durumlar görünüyorlarsa, Sırtınızda hareketlerinize engel olan aşırı ağrılar söz konusu ise, Başınızın bir kısmında şiddetli oluyor ise, Uyuşmalar ve karıncalanmalar kol ve parmak uçlarında da hissediliyor ise bir doktora başvurmanızda fayda vardır. Fıtık önlenebilir ve tedavi edilebilir hastalık olduğu için erken fark edilmesi tedavi süreci için olumlu bir etki oluşturacaktır.
Bel Fıtığı Tedavisi Nasıl Gerçekleşir?
- Bel fıtığı tedavisinde ilk önerilenler arasında düzenli egzersiz yapmak ve bel bölgesini güçlendiren hareketlerdir. Hareketsiz bir yaşam düzenine sahip iseniz hem almış olduğunuz kilolar hem de güçsüz bel kasları ile disk kaymalarına neden olabilir hem de kaymış olan diskin veya disklerin sinirlere yaptığı baskıyı ve ağrı riskini ciddi anlamda yükseltmektedir.
- Zayıf bireylerde başı öne eğmeye ve bu hareketi bir alışkanlık edinmeye bağlı boyun fıtığı olabilir.
- Aşırı kilolu bireylerde ise genel anlamda yanlış oturmaya bağlı olarak bel fıtığına daha sık rastlanır.
Bel Fıtığı İçin Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
- Bel fıtığı, bel bölgenizde bulunan kasları güçlendirmek için bel bölgesine binen göbek yağları ağırlığından kurtulmanız gerekmektedir. Ve bel bölgesi için yapacağınız egzersizler ile bu bölgedeki yağlarınızdan kurtulabilirsiniz.
- Bel fıtığı ağrıları için eskiden dinlenme önerilirdi fakat son zamanlar da bu ağrıların hafiflemesi ve kronikleşmemesi için tam tersi önerilmektedir.
- Bel fıtığı olmamak ve bel fıtığı başlangıç kısmında tedbir almak amacı ile mutlaka düzenli egzersiz yapılması gerekmektedir.
- Gündelik hayatınızda bacaklarınız ile kaldırabileceğiniz ağırlıkları beliniz ile kaldırmakta yapılan yanlışlar arasındadır.
Bel Fıtığı Ameliyatı
- Omurgalar arasında bulunan diskin sinirlere aşırı baskı yapması ve ağrıların dayanılmaz olmaya başladığı durumlarda ise ameliyat tercih edilebilir.
- Doktorunuz ile ortak bir şekilde ameliyat kararı verdikten sonra fiziksel muayene ve ardından MR veya röntgenden sonra sinirlerde oluşmuş olan hasarların belirlenmesi amacı ile bazı sinirsel testlerden geçmesi gerekmektedir.
- Bel fıtığı ameliyatlarında amaçlanan yuvasından çıkan diskin dışarda duran kısmının kesilmesidir. Diskin sorunlara sebep olan kısmı alındıktan sonra buna bağlı olarak gelişen şikâyetler ciddi anlamda azalmaktadır.
Bel Fıtığı İle Yaşarken Dikkat Edilmesi Gereken Davranışlar
- Bel fıtığınızın tedavi sürecinde veya ilerlememesi için günlük hayatınızda dikkat ederek ağrıları en az düzeye indirmek mümkündür. Bu küçük değişiklikler şu şekilde sıralanabilir;
- Oturur pozisyonda iken belinizin arkasına sert bir yastık ile destek verip belinizi boşlukta bırakmamak
- Bir ağırlık taşımanız gerekiyor ise yükü iki tarafınıza dağıtarak tek tarafa yüklenmeden taşımaya özen gösterin, Mümkün ise ağır kaldırmayın.
- Aşağı doğru eğilirken beliniz ile eğilmekten ise dizlerinizi kırarak eğilmeyi tercih edin böylece belinizi zorlamamış olursunuz.
- Topuklu ayakkabılar giymeyin ağrı kesici veya kas gevşetici kullanmak yerine ağrıyan bölgeye soğuk ve sıcak kompres yapmayı tercih edin.
- Dik durmaya özen gösterin ve belinizin rahat edebileceği pozisyonlarda kalın
- Bel fıtığınız var ise fazla kiloları bir an önce verin ve fazla kilonun omurgaya bindirdiği yükü azaltın.
- Beliniz ağrıdığında uzanarak istirahat etmek yerine belinize uygun egzersizler yapmayı tercih edin ve ağrıyan bölgenizi ağrıdığında dinlendirerek ağrının kronikleşmesinin önüne geçin.